Cứ vào khoảng cuối tháng 6, đầu tháng 7 âm lịch là người dân một số huyện Ân Thi, Phù Cừ, Tiên Lữ… (Hưng Yên) bước vào vụ thu hoạch nhãn, chuẩn bị cho việc chế biến long nhãn, một loại đặc sản nổi tiếng.So với thập niên 90 của thế kỷ trước, nghề làm long nhãn Hưng Yên bị mai một nhiều. Tuy nhiên, ở H.Tiên Lữ và khu vực quanh thành phố Hưng Yên, vẫn có tới hàng trăm gia đình giữ nghề này.
Nhãn dùng làm long chủ yếu là nhãn lồng, nhãn đường phèn… có cùi dày, thơm, ngọt, và chỉ có ở đất Hưng Yên mới có thể trồng được những loại nhãn này. Các hộ làm nghề lớn thường mua "vo" cả cây từ khi quả còn xanh, đến khi chín thì thu hoạch đồng loạt.
Nghề chế biến long nhãn cũng là một nghề nổi tiếng có từ lâu đời ở Hưng Yên. Cứ đến mùa, người già và trẻ em khắp xóm lại tranh thủ đi xoáy long kiếm thêm thu nhập. Trung bình mỗi ngày, một người có thể xoáy được 30-50kg.
Dụng cụ dùng để tách cùi nhãn được gọi là “xoáy”, xoáy nhọn như ngòi bút máy. Vật dụng này có cán gỗ, ngòi như ngòi bút máy, làm bằng nhôm, cong và cực sắc. Vì thế công việc này cũng đòi hỏi sự khéo léo, cẩn thận. Nếu không rất dễ bị xoáy trượt vào tay chảy máu.
Người làm long cần bóc một phần vỏ của quả nhãn trên đầu quả, dùng ngòi xoáy lấy sao cho được hết phần cùi nhãn rồi xếp vào phên sấy. Họ thích nhất xoáy được nhãn cùi, nhãn hương chi, giống nhãn cùi dày, ít nước, như vậy sẽ cho phần long nhãn xoáy được không bị nát. Ngược lại những ngày gặp nhãn nước, trái nhỏ, năng suất của bà con giảm đi rõ rệt.
Với mỗi cân nhãn tươi, người xoáy long kiếm được 3-5 nghìn đồng. Nhờ thế, nghề này đem lại thu nhập không nhỏ cho người dân nơi đây.
Nghề có thu nhập được, tuy nhiên phụ thuộc vào vụ nhãn, tình hình tiêu thụ long nhãn của các chủ lò sấy nên bà con ở Hưng Yên chỉ mong sao cho vụ nhãn dài ngày, trái nhãn lớn, các chủ lò sấy ăn ra làm nên.
Nhãn xoáy xong được xếp lên phên và cho vào lò sấy khô. Trước đây, người Hưng Yên thường phơi nắng, nhưng việc phơi nắng không đảm bảo vệ sinh, hơn nữa long cũng không được vàng đều và nhanh bằng sấy lò.
Lò sấy đảm bảo độ đồng đều của sản phẩm. Long nhãn được sấy trong lò than chừng 15 giờ, khi có màu vàng ươm, cùi se, có mùi thơm nức là đạt yêu cầu. Sau khi sấy xong, long nhãn được đóng gói lại và đem xuất khẩu.
Trong những món ngon chế biến từ long nhãn thì chè hạt sen long nhãn là món đặc sản gia truyền của người dân Hưng Yên trước kia được chọn để tiến vua. Ngoài ra, long nhãn còn được dùng để nấu chè đậu xanh, táo đỏ hay dùng để ngâm rượu...
Du lịch, GO! - Theo Phương Lam (VnExpress), Thanhnien
0 nhận xét:
Đăng nhận xét