“Cơm rượu” Bà Đằng

---

STATISTICS:

Bạn là người thứ 198, 121 đả thăm viếng Blog. Welcome to my world.

Đọc báo thấy bài này đáng chú ý liên hệ tới miền Tây, quê Mẹ của tôi, nơi sanh của ba má tôi trước khi lập nghiệp tại Saigon, xin chép lại để mai mốt đọc lại kỹ hơn.

Những lần về thăm quê hương trước đây, tôi đều có đi tham quan miền Tây, nhưng chưa bao giờ viếng thăm xóm cơm rượu Bà Đằng nầy. Một lần trong đời, chắc cũng phải tới đây nhậu một bữa...

“Người Tây phương thường uống rượu khai vị trước bữa ăn. Ở Việt Nam có một thứ có thể dùng làm thức khai vị nhiều hấp dẫn là cơm rượu. Tại sao chưa ai đưa nó vào thực đơn các bữa tiệc? Bởi cơm rượu của ta “quý” hơn rượu khai vị của Tây, vì theo Đông y, trẻ con ăn cơm rượu thường xuyên sẽ diệt được sán lãi, còn người lớn dùng cơm rượu sẽ ấm tỳ vị, kích thích ăn ngon và tiêu hóa tốt...

Không biết cơm rượu có mặt ở Việt Nam từ bao giờ nhưng hầu như nó có mặt ở khắp các hang cùng ngõ hẻm nước Việt từ xửa từ xưa. Và cơm rượu được người ta làm thủ công, tại nhà, đơn lẻ, hiếm khi có một xóm cùng làm thành một xóm nghề như “xóm cơm rượu” Bà Đằng, thuộc ấp Thạnh Phước 2, xã Trung Thạnh, quận Thốt Nốt, Thành phố Cần Thơ.

Từ cầu Cần Thơ Bé trên quốc lộ 91 đi vào xóm Bà Đằng là con đường quanh co khúc khuỷu, rất xa. Đến đây, hỏi nhà nào làm cơm rượu, cũng đều được người ta chỉ tay bên trái hoặc bên phải, sát một bên. Dễ như vậy vì xóm này có khoảng 40 – 50 gia đình ở hai bên con rạch Bà Đằng làm cái nghề “phục vụ ăn chơi” cho người dân.

Hỏi nghề này có từ bao giờ, bà Hà Thị Ba, lắc đầu, nói: “Biết đâu được. Tôi năm nay 69 tuổi, hồi trước làm nghề này, nay “nhường” lại cho con cái nghề mà cha mẹ, ông bà nội tôi đã từng làm tại cái xóm này”. Như vậy, có thể nói, nghề làm cơm rượu tại Bà Đằng đã tồn tại hơn một trăm năm. Một trăm năm trôi qua với bao biến thiên cuộc sống và xóm cơm rượu này cũng có nhiều thay đổi. Ngày xưa, cơm rượu cả xóm làm ra bán ở nhiều tỉnh miệt đồng bằng. Còn ngày nay cơm rượu cả xóm làm ra chỉ được tiêu thụ ở một vài tỉnh lân cận.

Bà Hà Thị Ba cho biết xóm làm cơm rượu Bà Đằng có nhiều nhà vừa làm vừa đi bán, chỉ riêng 2 nhà “làm mướn” là nhà bà và nhà bà Lý Thị Mây. Nhà bà Đằng thì do con bà làm, mỗi ngày làm khoảng 7 – 8 ổ. Mỗi ổ 5 lít nếp. Lời 15,000 đồng (chưa tới 1 đô la)/ổ, tổng cộng được chừng 100,000 đồng – 120,000 đồng. Cả con và dâu 7 – 8 người trong gia đình bà đều trông vô mấy ổ cơm rượu nên cuộc sống khá vất vả.

Bà Lý Thị Mây, 72 tuổi, làm nghề này theo kiểu “cha truyền con nối” và hiện nay truyền nghề lại cho cô con gái út. Và cô con gái út của bà nay đang truyền lại cho cô con gái của cô là Phan Thị Kim Như. Kim Như vừa liền tay vo từng viên cơm rượu vừa nói: “Con học hết lớp 6 thì nghỉ. Nhà nghèo phải lo mần tiếp mẹ”. “Cha làm nghề gì?”. Mẹ Kim Như đang giặt quần áo trả lời liền: “Chết rồi”. Hỏi: “Bên nhà bà Ba con gái bà cũng chết chồng. Sao ở đây mấy ông hay chết vậy?”. Chị cười: “Tại nó hổng chịu sống”. Rồi chị than căn nhà này đang bị chủ đòi vì chị ở đậu trên đất người ta. Mẹ con chị chưa biết đi đâu để dựng lại nhà! Nhà để ở còn không có thì nói gì tới đất trồng tỉa, nên người ta cố bám vào nghề cơm rượu kiếm sống qua ngày.

Bà Lý Thị Mây tâm sự hồi đó bà vừa làm vừa đi bán cơm rượu tới tận Rạch Giá (Kiên Giang). Nhưng lội bộ riết hai “giò” nhức không chịu nổi, nhất là chịu “không thấu” tiền xe nên năm 60 tuổi bà “giải nghệ” truyền nghề lại cho con. Bà có 3 trai, 3 gái, học tới lớp 2 hoặc lớp 3 thì nghỉ, vì nghèo.

Hiện nay, mỗi ngày nhà con bà, mẹ Kim Như, làm khoảng 3 ổ cơm rượu, sống qua ngày. Bà cho biết làm cơm rượu chẳng có gì khó nhưng phải tuân thủ quy trình nghiêm ngặt và giữ vệ sinh thật kỹ. Đầu tiên là chọn nếp rặt vo sạch rồi ngâm mấy tiếng đồng hồ, sau đó cho vô rổ, để ráo. Nửa tiếng sau, cho nếp vô xửng hấp, vừa chín tới, bới ra nia. Khi nó nguội, tay nhúng nước muối vò từng viên tròn nhỏ như trái tắc, sắp trên tấm nylon. Được lớp nào thì rắc đều men giã nhuyễn lớp đó, rồi gói lại bằng lá chuối. Cuối cùng, cho vô ổ, đậy lá chuối, ủ. Ba ngày sau đã có cơm rượu, cho ra thau, bán.

Bà Mây cho biết một điều quan trọng là khi xôi phải dùng lò trấu mới lấy cơm nếp ra dễ dàng. Nếu xôi bằng lò củi sẽ bị cháy vàng, khét, không lấy hết cơm nếp, sẽ bị lỗ. Làm cơm rượu có nhiều cách, nhưng bằng cách nào cũng phải dùng bài men tốt mới có ổ cơm rượu ngon, hương vị thơm nồng, lâng lâng khoái cảm khi thưởng thức. Đó chính là “bí quyết” để “xóm cơm rượu” Bà Đằng tồn tại đến bây giờ.

“Xóm cơm rượu” Bà Đằng hiện nay thu hẹp địa bàn buôn bán có lẽ người thưởng thức món ăn dân gian này không còn nhiều như xưa. Ngày nay, các ổ cơm rượu ở đây làm theo nhu cầu của khách, đưa ra cầu Cần Thơ Bé, xe đò quen đi ngang ngừng lại lấy, đưa đi TP Cần Thơ, thị xã Vị Thanh (Hậu Giang) và TP Rạch Giá (Kiên Giang) và khách đến các bến xe này lấy hàng; hoặc tự thân người làm cơm rượu chở xe gắn máy đưa đi. Cũng có một số người bán dạo.

Chị Nguyễn Thị Điệp, 47 tuổi, một tuần ở nhà làm 3 ngày để có cơm rượu đi bán dạo ở quận Ninh Kiều, thành phố Cần Thơ, trong 4 ngày liền. Sáng sớm, chị đón xe đò Châu Đốc chạy ngang đi Cần Thơ. Hỏi sao không đi xe buýt, chị cười, cắt nghĩa: “Đi xe đò chỉ có 8,000 đồng hoặc 10,000 đồng một chuyến còn đi xe buýt tới 12,000 đồng một chuyến, như vậy “ngợi” hơn 2,000 hoặc 4,000 một chuyến”.

Tới bến xe, chị bắt đầu lội bộ đi bán một số nơi quen thuộc trong quận Ninh Kiều cho đến khi hết thau cơm rượu mới về nhà. Chị bán lẻ 1 viên cơm rượu 200 đồng, còn bịch 10 viên gói sẵn 2,000 đồng. Ngoài ra chị còn bán nước cơm rượu nguyên chất, 20,000 đồng/lít. Hỏi nước trong cơm rượu không phải nguyên chất, chị cười xác nhận: “Ờ, vậy mới có thêm lời”. Thau cơm rượu của chị làm 4 lít nếp, bán hết, lời 40,000đ – 50,000 đồng. Nhờ chịu khó đi bán dạo nên lời nhiều hơn bỏ mối tại nhà, sống qua ngày.

Hỏi chị biết bà Hà Thị Ba, Lý Thị Mây, Nguyễn Thị Út, bé Kim Như không?, chị lắc đầu nhưng khi đưa ảnh những người này trong màn hình máy ảnh thì chị nói nhà chị ngang nhà họ. Chị nói bà Ba hồi xưa đi bán cơm rượu tới các hòn ở Rạch Giá. Còn gia đình bé Kim Như đúng là gặp khó khăn như đã kể. Hỏi tiếp ngày mai ra sao, chị nói liền: “Đi bán tiếp” vì chị chẳng biết “ngày mai” có nghĩa là chuyện “tương lai” cuộc sống của gia đình chị! “

(Người Việt, http://www.nguoi-viet.com/absolutenm/anmviewer.asp?a=95836&z=1 )


Danh sách video vừa upload lên youtube.com:

http://www.youtube.com/profile?user=LTHDan&view=videos

Danh sách video được xem nhiều nhất, từ trên 6,400 đến gần 189,000 lần:

http://www.youtube.com/profile?user=LTHDan&view=videos&sort=v


Mời đọc thêm:

Viếng mộ danh nhân Phan Thanh Giản
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/3206706

http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/3211414

http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/3215392

Thăm trường Trung Học Vỏ Trường Toản
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/3220313

Về Saigon thăm lại trường Petrus Ký
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/3193222

Tham quan nhà thờ Cha Tam ở Saigon
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/3146835

Tham quan Việt Nam Quốc Tự
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/3176694

Tham quan Chùa Xá Lợi
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/3254226

Tham quan nhà thờ Huyện Sỹ
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/3122793

Trường Chasseloup Laubat ở Saigon
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/3101542

Thung lũng Tình Yêu
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/2949736

Đà Lạt
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/2949756

Chùa Hương
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/2949794

Huế
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/2954338

Suối Tiên (Saigon)
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/2916174

Nha Trang
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/2958073

Tham quan Viện Hải dương học Nha Trang
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/3284828

Cần Thơ
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/2958852

Cố đô Hoa Lư
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/2907533

Tôi đi Hà Nội
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/2908355

Sa Pa
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/2960331

Những ngày vui tại Vịnh Hạ Long
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/3039177

Những ngày vui tại Động Phong Nha
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/3052504

Động Tam Cốc
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/3011839

Bình Quới (Saigon)
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/2918789

Saigon: Đầm Sen
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/2927194

Chợ Bến Thành ở Saigon
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/3064015

Nhà Thờ Đức Bà ở Saigon
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/3063862

Dinh Độc Lập ở Saigon
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/3067849

Chùa Vĩnh Nghiêm ở Saigon
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/3090202

Casino Đồ Sơn
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/2927325

Làng Việt Kiều ở Saigon
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/2903290

Đảo Phú Quốc
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/3014535

Đi giang hồ: Sa Đéc
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/2138962

Đi giang hồ: Long Xuyên
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/2142618

Đi giang hồ: Về miền Tây
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/2144109


Đi giang hồ: Châu Đốc
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/2153894

Đi giang hồ: Hà Tiên, Kiên Giang
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/2159964

Đi giang hồ: Vĩnh Long
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/2172223

Đi giang hồ: Cao Lãnh
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/2177246

Đi giang hồ: Mỹ Tho
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/2183231

Nhớ Saigon:
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/1622290

Saigon ơi, hẹn ngày tái ngộ:
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/1549034

Saigon, một thời để yêu, một thời để nhớ:
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/1565911

Saigon: Suối Tiên:
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/1671346

Saigon: Đầm Sen:
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/1699049

Saigon của tôi
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/1731895

“Làng Việt Kiều ở Saigon”:
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/lang-vi-t-ki-u-saigon

“Đèn Saigon ngọn xanh ngọn đỏ..”:
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/1510052

“Saigon, khung trời kỷ niệm (1)”:
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/saigon-khung-tr-i-k-ni-m-1

“Saigon trong tim tôi”:
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/1526492

“Một ngày ở Saigon”:
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/1506529

“Đường về quê Mẹ”:
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/1535193

“Đi chơi Suối Tiên”:
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/1538564

“Saigon một chiều mưa”:
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/1455616

“Về thăm trường củ”:
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/saigon-khung-tr-i-k-ni-m-2

“ Đường về quê Nội”:
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/1543422

“ Đường về quê Vợ”:
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/1548864

Saigon: Phòng trà Không Tên:
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/1491769

Saigon: Đêm Ánh Tuyết:
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/saigon-dem-anh-tuyet

Saigon: Đêm Mỹ Tâm:
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/saigon-dem-my-tam

Saigon: Thăm trường Trung Học Vỏ Trường Toản
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/1488409

Saigon: Thăm trường Lê Quí Đôn
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/saigon-khung-tr-i-k-ni-m-2

Saigon: Khung trời kỹ niệm:
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/saigon-khung-tr-i-k-ni-m-1

Saigon ngày nay:
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/1455616

Người đẹp Saigon:
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/mis-saigon

A wedding in Saigon:
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/a-wedding-in-saigon-2

Saigon: Mừng ngày Nhà Giáo:
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/1515103

Vịnh Hạ Long..
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/v-nh-h-long


Những video liên quan:

Saigon của tôi:
http://www.youtube.com/watch?v=CwaPky95gHk

Saigon của tôi (2):
http://www.youtube.com/watch?v=Ai_TzI6mBFI

Saigon của tôi (3):
http://www.youtube.com/watch?v=3HfLYP5MHcw

Saigon: Đầm Sen:
http://www.youtube.com/watch?v=CxKnZGXfVpE

Saigon: Bình Quới:
http://www.youtube.com/watch?v=TZD3_YUSBys

Saigon về đêm:
http://www.youtube.com/watch?v=Vb-RylE1wAA

Saigon: Rehearsal for a beauty contest
http://www.youtube.com/watch?v=gteLuuH7sSY

A wedding in Saigon
http://www.youtube.com/watch?v=dL17YOO0crI

Đường về Quê Mẹ
http://www.youtube.com/watch?v=082R_QHnqCg

Việt Nam, quê hương mến yêu (4)
http://youtube.com/watch?v=0Q3GEvf7mS8

Việt Nam, quê hương mến yêu (5)
http://youtube.com/watch?v=BuBscCyB-l0

Happy days in Saigon
http://youtube.com/watch?v=cTa7PU9vj_w

Xem đầy đủ bài viết tại http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/3347761